Grafzerken

De vloer van de kerk is nog geheel bedekt met stenen grafzerken. De graven zijn allemaal genummerd, het zijn er meer dan 1500. Omdat er in 3 lagen werd begraven was er dus ruimte in de kerk voor maximaal 4500 begravingen.

Behalve een nummer zijn de meeste zerken voorzien van een uniek onderscheidingsteken. Vaak zijn dat zogenaamde  ‘huismerken’. De herkomst van deze merktekens is niet geheel duidelijk. Sommigen vinden dat ze overeenkomen met oude Germaanse runentekens. Verder zijn er ook zerken met beroepssymbolen zoals een troffel (metselaar), een kompas (zeeman), of een ‘speet’ haringen (visserman). Er zijn ook veel zerken met opschriften. Leendert Palenstein liet bijvoorbeeld op zijn grafzerk beitelen:

Dat ghy nu bent, waar ick voor desen
dat ick nu ben, sult ghy haest wesen.

Er zijn nog 12 bewerkte grafzerken (met opschrift) van voor de Reformatie (1572). De oudste daarvan is uit 1503.

Tijdens de bezetting door de Fransen (rond 1800) moesten de titels en wapenfiguren worden weggehakt. In 1795 werd van hoger hand het begraven in kerken verboden. De laatste bijzetting vond plaats in 1820.

Recent is door Cees Groot voor de vereniging Oud Enkhuizen en de Westerkerk in kaart gebracht wie de eigenaren van de graven waren en wie er begraven zijn (geweest). Een indrukwekkende hoeveelheid werk. Het gaat hier over meer dan 40.000 namen! 

Zoeken in de lijsten is mogelijk met Ctrl+F (Cmd+F voor Apple).

 

In het tijdschrift van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed stond in 2016 een uitgebreid verhaal over de restauratie van de grafzerken in de Westerkerk. Hier is de link naar die uitgave. De Westerkerk komt op pagina 4 aan bod.

Meer geschiedenis?

Koorhek

Orgel

Preekstoel

Kerkenraadskamer

De Librije