Met de bouw van de huidige kerk, gewijd aan de heilige Gommarus, werd rond het jaar 1470 begonnen. Het is een zogenaamde ‘driebeukige hallenkerk’, in drie fasen gebouwd. Men werkte daarbij van oost naar west. Het is een grote kerk geworden; 30 meter breed, 70 meter lang en inwendig 17 meter hoog. In de kerk, waarvan het karakter behouden is gebleven, vinden we de volgende bezienswaardige onderdelen: het koorhek (1547), de preekstoel (1566), het orgel (1549), en de librije (16e en 17e eeuw). Ook de zerkenvloer is nog origineel. De kerk staat op de Unesco lijst bij de ‘top 100’ van de Nederlandse monumenten.
De geschiedenis van de Westerkerk
In het kort
Meer geschiedenis
Er is nog veel meer verzameld, uitgezocht en opgeschreven over de Westerkerk dan we hier kunnen laten zien. Gelukkig heeft vrijwilliger Adrie Brinkkemper de afgelopen jaren heel veel op papier gezet. Een selectie van pdf’s over verschillende onderwerpen is hieronder te vinden.
–De eerste vermelding van Gommerkarspel
–De geschiedenis van Enkhuizen en de Westerkerk
–De toren van de Westerkerk
–Het koorhek in de Westerkerk
–Begraven in de Westerkerk, de grafzerken
–Sporen van de Reformatie
–De kapel aan het Westeinde, voorloper van de Westerkerk?
Grafzerken
De vloer van de kerk is nog geheel bedekt met stenen grafzerken. De graven zijn allemaal genummerd, het zijn er meer dan 1500. Omdat er in 3 lagen werd begraven was er dus ruimte in de kerk voor maximaal 4500 begravingen.
Recent is in kaart gebracht wie de eigenaren van de graven waren en wie er begraven zijn (geweest). Een indrukwekkende hoeveelheid werk.
Lees meer over de grafzerkenKoorhek
Het is niet bekend hoe dit prachtige koorhek in de stijl der vroeg-renaissance al in 1542 in een kerk in de noordelijke Nederlanden terecht is gekomen. Het heeft het mooiste houtsnijwerk dat in de 16e eeuw in ons land is gemaakt. Er zouden zeven beeldsnijders aan gewerkt hebben naar tekening en onder leiding van één kunstenaar. Mogelijk was dat een leerling van Raphaël.
Lees meer over het koorhekOrgel
De orgelkas dateert uit 1547 / 1548. De frontpijpen dateren waarschijnlijk uit 1679.
In de bekroning van het orgel moet volgens het boek “Geïllustreerde Beschrijving der Nederlandse Monumenten van Geschiedenis en Kunst, deel Westfriesland, 1955 een beeld van St. Gommarus te vinden zijn.
Op dit moment is de Westerkerk bezig de financiele middelen te verzamelen voor een nieuw orgel. Kijk op de pagina ORGEL PROJECT voor meer informatie hierover.
Preekstoel
De preekstoel is gemaakt in 1567 / 1568. De zijden van de kuip zijn voorzien van fraai houtsnijwerk, waar verscheidene beeldhouwers aan hebben gewerkt.
Het middenvak toont Johannes de Doper, als prediker in de woestijn. Op de vier andere staan de evangelisten.
Kerkenraadskamer
De kerkenraadskamer bevindt zich op de verdieping van het zuidportaal.
Het is een stijlkamer met goudleerbehang aan de wanden.
Het licht valt binnen door glas-in-lood ramen. Voor het behoud van het goudleerbehang kan de kamer worden verduisterd met binnenluiken.
De Librije
De stad Enkhuizen telt vele monumenten die herinneren aan haar grootse verleden. Eén monument leidde tot voor kort een tamelijk verborgen bestaan: de Librije in de Westerkerk.
Dit is de oudste nog in originele staat bewaard gebleven 17de eeuwse stadsbibliotheek van Nederland.
Lees meer over de Librije